پیوند اسطوره و عرفان؛ برداشت های عرفانی سهروردی از شاهنامه فردوسی
نویسندگان
چکیده
سهروردی از جمله عارفان علاقه مند به حکمت ایران باستان است که در آثار خود به عناصر و شخصیّت های اساطیری ایران بسیار اشاره کرده است. وی از برخی از شخصیّت های اساطیری، مانند «سیمرغ»، «زال»، «رستم» و «اسفندیار» و سرگذشت آنان برداشت های عرفانی کرده و هر یک را نمادی برای بیان حقایق فلسفی و عرفانی خود قرار داده است. در نوشتار حاضر به بررسی مفهوم «خورنه» (فّر)، ارتباط آن با نور محمّدی و سکینه، و یکی شدن این دو مفهوم در اندیشه های سهروردی پرداخته شده است؛ همچنین برخی شخصیّت ها و عناصر حماسی و اساطیری که در آثار رمزی سهروردی صورت عرفانی به خود گرفته اند و سرگذشت آنها تأویل ها و تفسیرهایی به همراه داشته است، بررسی شده اند.
منابع مشابه
پیوند اسطوره و عرفان؛ برداشتهای عرفانی سهروردی از شاهنامه فردوسی
سهروردی از جمله عارفان علاقهمند به حکمت ایران باستان است که در آثار خود به عناصر و شخصیّتهای اساطیری ایران بسیار اشاره کرده است. وی از برخی از شخصیّتهای اساطیری، مانند «سیمرغ»، «زال»، «رستم» و «اسفندیار» و سرگذشت آنان برداشتهای عرفانی کرده و هر یک را نمادی برای بیان حقایق فلسفی و عرفانی خود قرار داده است. در نوشتار حاضر به بررسی مفهوم «خورنه» (فّر)، ارتباط آن با نور محمّدی و سکینه، و یکی شدن ای...
متن کاملتحوّلات اسطوره سیمرغ در گذر از حماسه به عرفان (بر اساس شاهنامه فردوسی و منطقالطّیر عطّار)
از دیرباز بشر خیالپرداز برای ارضای طبع عجایبپسندش در کارگاه ذهن خویش دست به خلق اسطورهها زده و این اسطورهها نه تنها در بستر ادبیّات بالیدهاند و ستبر گشتهاند، بلکه به غنیسازی ادبیّات کمک شایانی کردهاند. سیمرغ از عناصر اساطیری بزرگی است که در عرصه ادبیات و مخصوصاً در حماسه و عرفان حضور یافته و ایفای نقش نموده است. اما پاسخ به این پرسش که قدمت حضور سیمرغ در کدام یک از این دو عرصه بیشتر است و ...
متن کاملحماسه، اسطوره و تجربه ی عرفانی، سهروردی و خوانش او از شاهنامه
هدف از این مقاله نشان دادن نگاه تأویلی سهروردی است به روایات،عناصر و مؤلفه های اثر حماسی بزرگ ایران یعنی شاهنامه فردوسی. مقاله به دو بخش تقسیم می شود: در بخش نخست بنیان های متفاوت تأویل در نزد فردوسی و سهروردی بررسی می گردد و نشان داده می شود که اسطوره و حماسه چگونه در اندیشه فردوسی و در پرتو اصول و قواعدی که او برای فهم و تأویل آنها به دست می دهد، به مثابه اموری معقول و خردپذیر جلوه می کنند حا...
متن کاملحماسه، اسطوره و تجربه ی عرفانی، سهروردی و خوانش او از شاهنامه
هدف از این مقاله نشان دادن نگاه تأویلی سهروردی است به روایات،عناصر و مؤلفه های اثر حماسی بزرگ ایران یعنی شاهنامه فردوسی. مقاله به دو بخش تقسیم می شود: در بخش نخست بنیان های متفاوت تأویل در نزد فردوسی و سهروردی بررسی می گردد و نشان داده می شود که اسطوره و حماسه چگونه در اندیشه فردوسی و در پرتو اصول و قواعدی که او برای فهم و تأویل آنها به دست می دهد، به مثابه اموری معقول و خردپذیر جلوه می کنند حا...
متن کاملپرواز یک اسطوره از حماسه تا عرفان مقایسۀ داستان آب حیات، خضر و اسکندر در خوانش حماسی فردوسی در شاهنامه و خوانش عرفانی عطار در الاهینامه
چکیده آرزوی بیمرگی و داشتن عمر جاوید از آغازِ زیستِ انسان بر پهنۀ هستی وجود داشته است. اهمیّت این موضوع تا بدانجاست که در کهنترین متن ادبیِ جهان، گیلگمش، دربارۀ این آرزو سخن گفته شده است. داستان اسکندر و خضر و جستوجوی آنان برای یافتنِ آبِ زندگی نیز این مضمون را در برداشته است. البتّه در متنهای مختلفِ ادبی، با توجّه به گونۀ آن اثر، این داستان جلوهها و خوانشهای متفاوت داشته است. نگارندگان در ای...
متن کاملنقد تطبیقی اسطوره آفرینش در شاهنامه فردوسی و مهابهاراتای هندی
شباهتهای فراوانی که در باورهای باستانی دینی و حماسی ایران و هند یافت میشود، نشانگر همریشهبودن فرهنگ و تمدن ایرانی و هندی است. بیشترین شباهت را میان ایران و هند میتوان در حماسه مهابهاراتا و شاهنامه فردوسی یافت. حتی در آیین زردشت نیز شباهتهایی فراوان با آیین هندو به چشم میخورد. خوردن گیاه هوم و قربانیکردنها همه به یکدیگر شباهت دارد. در دو حماسه ایرانی و هندی، بسیاری از شخصیتها شبیه به ی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
ادبیات عرفانی و اسطوره شناختیناشر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
ISSN 2008-4420
دوره 9
شماره 32 2013
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023